رویکرد توسعه پایدار محله ای
برنامه ریزی شهری پایدار بر این اصل استوار است: فضای یک شهر، در درون محله شکل می گیرد و بر پایه آن تداوم پیدا می کند. توسعه پایدارِ کوچک ترین پاره شهری، توسعه پایدار محله ای است. توسعه پایدار در مقیاس محله به معنای ارتقای کیفیت زندگی در آن و شامل همه ویژگی ها و اجزای زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بدون ایجاد مانعی برای نسل آینده است(۱). پترهال در تعریف توسعه محله ای چنین می گوید: توسعه محله ای در واقع برنامه ریزی برای توسعه شهر آن هم در سطح محدودتر و خردتر از قبل است. هدف نهایی توسعه پایدار محله ای ارتباط میان سرمایه های اجتماعی و کالبدی است. بدین معنی که از فرایندهای اجتماعی به منظور بهبود هویت و ساختار کالبدی و ایجاد ظرفیت برای توسعه های آتی استفاده می شود. به عبارت دیگر، برنامه ریزی با مردم و نه برای آنها، عنصر کلیدی توسعه محله ای است(۲). توسعه پایدار محله ای توانایی جوامع کوچک محلی (محلات) در بهره برداری و استفاده از منابع طبیعی، انسانی و اکولوژیک است؛ به گونه ای که همه اعضا یا اجتماعات محله ای در حال و آینده از سطوح مناسب بهداشت، سلامت، زندگی مطلوب، امنیت، یکپارچگی میان محیط زیست و فعالیت انسانی و اقتصادی پویا برخوردار شوند (۳).
رویکردهای اصلی در توسعه پایدار محله ای
به موازات دیدگاه توسعه پایدار و حتی قبل از آن دیدگاهی رواج یافت که توجه به محلات شهری را به عنوان سلول ها ی حیات شهری مطرح می کرد. در این دیدگاه حل مشکلات شهری با استفاده از نیروهای توانمند درون زا در محلات شهری عملی می گردد و این نیروها یعنی گروه ها و اجتماعات محلی، به عنوان سرمایه ای برای حفظ و توسعه تنظیمات اجتماعیدر شهرها از جایگاه و کارکرد ویژه ای برخوردارند. این دو نگرش در کنار یکدیگر منجر به تبیین دیدگاهی با عنوان توسعه پایدار محله ای گردید.
دو رویکرد اصلی در توسعه محله ای قابل بررسی است: رویکرد سنتی و رویکرد نو. رویکرد سنتی توسعه را مقول ه ای می داند که از طریق عوامل مؤثر بیرونی صورت می پذیرد. این رویکرد به علایق مشترک و ارزش های حرفه ای معتقد است و در ماهیت خویش خردگرا است. ولی رویکرد نو به تمامی نیازهای انسانی می پردازد(۴). و به توسعه از درون توجه دارد. توسعه پایدار محیطی به مشارکت بهر هوران، کیفیت محیطی و کیفیت زندگی فردی و جمعی و خواست های مردم یا بهر هبردارن واقعی تأکید دارد(۵).
منابع
- هودسنی، هانیه؛ ( ۱۳۸۴ ). توسعه محله ای پایدار (مفاهیم نظری و خاستگاه تاریخی)، سمینار کارشناسی ارشد شهرسازی ، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر.
- احترامی، مهرداد؛ ( ۱۳۸۸ ). سازمان اجتماعی پایدار در مقیاس محل های، مجموعه مقالات همایش توسعه محله ای ۴، تهران، طرح نو.
- کلاین شاخص های پایدار جامعه در ابعاد اکوسیت: سالم. جوامع ، سیاره سالم ، ناشران جامعه جدید.
- چرمایف، سرج؛کریستوفر، الکساندر؛ ( ۱۳۵۳ ). عرصه های زندگی خصوصی و زندگی جمعی: به جانب یک معماری انسانی، ترجم ه منوچهر مزینی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
- مطلبی، قاسم؛ ( ۱۳۸۳ ). رویکرد انسانی به توسعه پایدار محله ای، مجموعه مقالات اولین همایش توسعه محله ای پایدار، چشم انداز، توسعه پایدار شهر تهران، شهرداری تهران ۷۶،۳٫
دیدگاه‌ها (0)